Mapa Biebrzańskiego Parku Narodowego

Zapraszam na Bagna Biebrzańskie,

na bezkresne przestrzenie mokradeł, na rozlewiska jednej z ostatnich w Europie nieujarzmionych rzek, gdzie króluje przyroda i gdzie człowiek wciąż żyje zgodnie z jej rytmem, a współczesność przeplata się z bogatą tradycją i historią. Kraina Bagien Biebrzańskich przywita Cię pięknem dzikiego krajobrazu, bogactwem ptasiego życia, spotkaniem z łosiem i serdecznością ludzi.

Nie wszyscy wiedzą, że w północno wschodniej Polsce, zachowały się jedne z największych mokradeł w Europie Środkowej - Bagna Biebrzańskie. O ich unikatowych walorach stanowi przede wszystkim "żyjąca rzeka"- Biebrza, meandrująca i wylewająca, zamieniająca wiosną połacie łąk w bezkresne jezioro. Tu - w "Polskiej Amazonii" nikt nie podnosi alarmu z powodu powodzi. Od wieków człowiek żyje w zgodzie z rytmem przyrody, szanując naturalne prawo nieujarzmionej rzeki do występowania z brzegów. Toteż tereny te, jako światowe dziedzictwo przyrody, zostały uhonorowane nadaniem im w 1993 roku statusu parku narodowego. Biebrzański Park Narodowy, największy w Polsce, został także wpisany na listę międzynarodowej konwencji Ramsar, chroniącej najważniejsze na świecie miejsca bytowania ptaków wodno-błotnych.

Bagna Biebrzańskie to nie tylko bezkresne przestrzenie podmokłych łąk, szuwarów i wierzbowych zarośli. To także piękne lasy, a wśród nich malownicze bory bagienne i olsy, obszarowo największe w Polsce. Każdy miłośnik przyrody znajdzie tu coś dla siebie: łany kaczeńców na wiosennych rozlewiskach z brodzącymi po nich łosiami; wrzawę i przepych upierzenia tokujących ptaków; nocne, zimowe koncerty wilków. Bagna Biebrzańskie to także Mekka europejskich ornitologów - poszukiwaczy ptasich rarytasów. Jest to pierwsze miejsce w Europie, gdzie podróżując z zachodu można spotkać takie rzadkości jak orlik grubodzioby czy dubelt. Dla wodniczki - zagrożonej wymarciem wskutek osuszania bagien - Biebrzański Park Narodowy jest najważniejszą ostoją na świecie.

Dolina Biebrzy to jednak nie tylko przyroda. Jej położenie na styku kultur daje możliwość poznania różnorodnych narodowości i religii a także zwiedzenia interesujących zabytków. Tu współczesność przeplata się z bogatą tradycją i historią. Krajobraz biebrzańskich wsi zachował wiele z tego, co w innych częściach Polski i Europy jest już dawno zapomnianą przeszłością. Można tu jeszcze zobaczyć malownicze zagrody z żurawiami studziennymi. W krajobraz biebrzański wpisane są liczne stogi, przydrożne krzyże i kapliczki, a wielką ozdobą każdej wsi są strzechy z bocianimi gniazdami. Także widok "szczęśliwych" krów - wędrujących samodzielnie na pastwiska i przepływających w tym celu rzekę jest nieodłącznym biebrzańskim obrazkiem.

Bagna Biebrzańskie, niegdyś niedostępne, zapraszają dziś do bezpiecznego i łatwego podziwiania ich uroków, samodzielnie lub pod troskliwym okiem biebrzańskich przewodników. Biebrzański Park Narodowy zaprasza na 400 km szlaków pieszych (od łatwych po wymagające dobrej kondycji i determinacji), na trasy rowerowe i wodne, ścieżki dydaktyczne i wieże widokowe. Tradycyjnie gościnni mieszkańcy biebrzańskich miejscowości zapraszają do kwater agroturystycznych, pensjonatów i hoteli, oferując regionalne potrawy, bogatą sztukę ludową oraz liczne festyny.

Historia Biebrzańskiego Parku Narodowego i jego Otuliny

 Biebrza osobliwością przyrodniczą fascynowała od dawna wielu ludzi. Jedni tu szli - czując ilogo_Bpn01 copyntuicyjnie jakiś egzystencjalny aromat, drudzy zdążali w jej stronę świadomie widząc w Biebrzy unikalny obiekt ekologiczny do naukowych badań. Ale wszyscy byli zgodni co do tego, że Dolinę Biebrzańską należy objąć ochroną prawną. Już w okresie międzywojennym istniały w Środkowym Basenie dwa rezerwaty przyrody: Czerwone Bagno i Grzędy. Po wojnie w roku 1981 granicy tych rezerwatów łącznie powiększono - do 11.629,75 ha.
Na założycielskim zebraniu 7.11.1987 r. czterdzieści osób z różnych stron Polski założyło Towarzystwo Biebrzańskie, którego statutowym celem było dążenie do utworzenia Biebrzańskiego Parku Narodowego, obejmującego ochroną całą Dolinę Biebrzy. Towarzystwo to, działające do dziś, rozwinęło szeroką działalność organizatorską na rzecz Biebrzy nie tylko w kraju, ale i za granicą. Pierwszym jego przewodniczącym  był, nieżyjący już dziś, prof. Adam Pałczyński, gorący propagator i wielbiciel środowiska biebrzańskiego. Dzięki wiedzy naukowej i energii organizatorskiej takich ludzi powstaje w roku 1989 Biebrzański Park Krajobrazowy, obejmujący Dolny i Środkowy Basen Biebrzy. I Kolejne pamiętne daty, które ukoronowały długoletnie zabiegi organizacyjne wielu oddanych Biebrzy ludzi : 17.09.1993 rok - data ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie utworzenia Biebrzańskiego Parku Narodowego; 25.05.1994 roku w Osowcu, z udziałem wielu gości zagranicznych na czele z Jego Królewską Mością Księciem Barnhardem - małżonkiem królowej Holandii - odbywała się uroczysta inauguracja parku. W akcie prawnym o utworzeniu parku jest napisane, że tworzy się Biebrzański Park Narodowy o powierzchni 59.824 ha. Ochroną objęto większość Doliny Biebrzańskiej, poczynając od granicy państwowej, aż za rzekę Narew. Ponieważ jest obiektem prawnie chronionym, przytoczę niektóre z zakazów i nakazów wymienionego rozporządzenia.
Na obszarach parku zabrania się :

1. polowania, rybołówstwa, chwytania, płoszenia i zabijania dziko żyjących zwierząt, zbierania poroży
   zwierzyny płowej, niszczenia nor i legowisk zwierzęcych, gniazd ptasich, wybierania jaj;
2. wędkowania na rzece Biebrzy od mostu kolejowego w Osowcu do ujścia rzeki Wissy i wszystkich
   starorzeczach; rzece Jegrzni od mostu w miejscowości Ciszewo w dół biegu rzek; rzece Ełk od      
   połączenia z rzeką Jegrznią do połączenia z rzeką Biebrzą.
3. pozyskania, niszczenia lub uszkodzenia drzew i innych roślin;
4. wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości, innego zanieczyszczenia
   wód, gleb oraz powietrza;
5. zmiany stosunków wodnych, regulacji rzek i potoków;
6. wydobywanie skał minerałów i torfu, niszczenia gleb;
7. biwakowania, poza miejscami do tego wyznaczonymi;
8. wypalania roślinności oraz palenia ognisk poza miejscami do tego wyznaczonymi;
9. stosowania środków chemicznych w gospodarce rolnej, leśnej, zadrzewieniowej i łowieckiej.
10. prowadzenia działalności przemysłowej, usługowej lub handlowej poza miejscami do tego
     wyznaczonymi;
11. zbioru dziko rosnących roślin, w szczególności owoców i grzybów, poza miejscami do tego
     wyznaczonymi;
12. ruchu pojazdów poza drogami do tego wyznaczonymi;
13. zakłócenia ciszy;
14. używania łodzi motorowych.

Godzi się podkreślić, że otulina jest strefa ochronną, w której nie można podejmować przedsięwzięć mogących przynieść szkody  bezpośrednio, czy pośrednio dla BPN. Od tego momentu Biebrza stała się rzeką europejską, w całości chronioną poczynając od jej początków aż do ujścia. Jak zobaczymy, jest to kraina unikalna. Nie tylko przedstawia ogromną wartość poznawczą dla przyrodników, ale jej piękno stanowi podnietę dla twórców i
urzeka zwyczajnych turystów. Jest zupełnie odmienna od innych obiektów tego typu! Dlatego ten osobliwy skarb powinniśmy wszyscy chronić dodatkowo, poza zakazami prawnymi. Przede wszystkim, to trzeba Biebrzę poznać, potem pokochać, a na końcu nazwać ją swoją rzeką - tak jak ma się swoje urodziny, swoje życie, swoją śmierć. I pamięć też :

1. Nie idź nad Biebrzę przypadkowo, nieprzygotowany.
2. Biebrzę też można zadeptać.
3.Biebrza nie jest normalną rzeką, jest przygodą, która ma na imię ''Biebrza''
4. Jeśli na szlaku biebrzańskim spotkasz drugiego człowieka, to pozdrów go znakiem miłym,
   gościnnym.
5. Przywołaj znów ''biebrzańskie chęci''